Het krachtigste kernwapen dat ooit is afgegaan is de Tsar Bomba. De naam Tsar Bomba is Russisch voor ‘koning van alle bommen’, en deze bom doet zijn naam eer aan! Deze bom was met zijn 58 megaton 1350 tot 1570 keer zo zwaar als de bommen op Hiroshima en Nagasaki samen. Ter vergelijking: dit is tien keer zoveel als alle (conventionele) explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. De hoeveelheid TNT die nodig zou zijn om een gelijkwaardige explosie tot stand te brengen, zou een kubus vormen van 312 meter doorsnee. Dat is hoger dan de Eiffeltoren.

De Tsar Bomba is op 30 oktober 1961 tot ontploffing gebracht bij het eiland Nova Zembla. Het vliegtuig dat de bom gooide, was wit geschilderd om de hitte van de ontploffing zoveel mogelijk te weerkaatsen. Het kon de ontploffing ternauwernood ontsnappen.

De paddenstoelwolk die op de ontploffing volgde was 64 kilometer hoog. Dat is meer dan zeven keer zo hoog als de Mount Everest. De bovenkant van deze wolk was 95 kilometer breed. De vuurbal was op 1000 kilometer afstand nog te zien. De hitte van de ontploffing was genoeg om derdegraads brandwonden te veroorzaken, op honderd kilometer afstand! De schokgolf van de explosie ging de aarde drie keer rond. De ontploffing brak zelfs ramen in Noorwegen en Finland.

Het originele ontwerp van de Tsar Bomba was nóg krachtiger. Dat ging uit van maar liefst 100 megaton! Maar dat zou wel heel erg veel radioactieve vervuiling met zich meebrengen. Ook zou het vliegtuig dat de bom zou laten vallen, nooit op tijd in veiligheid kunnen komen. Dat werd de Russen toch net iets te gortig, vandaar dat ze kozen voor een ‘afgezwakte’ versie…

tsar bomba

Bronnen:
http://en.wikipedia.org/wiki/Tsar_Bomba
Foto: ‘Croquant’ bewerkt door ‘Hex’.

De meeste mensen denken dat een computer weinig stroom verbruikt en vergeleken met een wasmachine of strijkijzer valt het ook wel mee, maar tegenwoordig staat de computer steeds vaker aan in het huishouden. Bovendien is de elektriciteitsprijs ook fors gestegen. Kostte een kilowattuur (kWh) in 1995 nog 9 cent, in 2012 is dat gestegen tot zo’n 22 cent. Maar wat verbruikt een computer nou precies? Dat is erg lastig te zeggen, want elke computer is anders. De gemiddelde voeding in een desktop computer is 300 watt, maar dit is het maximale netto vermogen. Als er alleen een beetje geïnternet wordt zal het verbruik bijvoorbeeld lager zijn dan als er een grafisch spel wordt gespeeld. Gemiddeld gezien kunnen de volgende cijfers worden gehanteerd:

TypeVerbruik
Desktop Computer60-250 watt
Laptop15-45 watt
17″ CRT monitor~80 watt
19″ LCD monitor17-31 watt
20-24″ LCD monitor18-72 watt

Grofweg gezien verbruikt een computer die duurder is en betere specificaties heeft meer stroom. Maar ook oude computer zijn stukken minder zuinig. Laten we er voor het gemak even van uitgaan dat iemand een Desktop PC heeft die 100 watt per uur verbruikt, met een ouderwetse 17″ CRT monitor van 80 watt. Dit is een totaal verbruik van 200 watt per uur. Stel dat deze persoon de computer 4 uur per dag gebruikt, dan verbruikt hij 800 watt per dag. Dat is 0.8 kwh per dag. Op jaarbasis is dit 292 kwh, met een tarief van € 0,22 per kwh kost dit op jaarbasis € 64,24.

Dit valt op zich nog wel mee zou je denken, maar de meeste mensen houden hun computer bijna de hele dag aan, of op de schermbeveiliging. De PC draait dan nog steeds, dus het is verstandiger om de computer op standby of slaapstand te zetten. Ook hebben de meeste huishoudens meerdere computers. Er bestaan ook zuinige computers.

Ter vergelijking, een zuinige PC verbruikt bij normaal gebruik ongeveer 20 watt per uur. Als je daar een 19″ LCD monitor bij gebruikt met een verbruik van 25 watt, kom je op een totaal van 45 watt per uur. Als je nu 4 uur per dag de computer gebruikt is dat 180 watt per dag, 66 kwh per jaar. Dit is € 14,45 per jaar. Je bespaart dan dus al € 50 op jaarbasis!

En zijn meerdere steden op aarde waar de leefomstandigheden nou niet bepaald ideaal zijn. Smog, vervuiling en overbevolking eisen zo hun tol. Maar de meest onvriendelijke stad ter wereld is waarschijnlijk Norilsk. De stad ligt in het noorden van Siberië, vierhonderd kilometer boven de poolcirkel.

In Norilsk is het negen maanden per jaar winter. Gedurende twee maanden laat de zon zich er helemaal niet zien. De temperatuur kan dalen tot min 55. Soms is het er zó koud dat de kinderen thuis les krijgen. Tijdens een sneeuwstorm rijden de bussen in konvooi. Gaat er een bus stuk, dan kunnen mensen snel overstappen op een andere bus. Dat is letterlijk van levensbelang als je midden op een open stuk toendra stil staat.

Norilsk is alleen per vliegtuig bereikbaar. Er leiden geen wegen naartoe. Deze afgelegen, barre omgeving werd tijdens de Sovjettijd dan ook gebruikt als strafkamp. De stad is ontworpen door architecten die in de strafkampen opgesloten zaten.

Naast de barre omstandigheden is Norilsk ook nog eens heel erg vervuild. De grootste nikkelfabriek ter wereld stoot zoveel giftige stoffen uit, dat er 30 kilometer in de omtrek geen bomen meer groeien. Nergens in de stad is een plekje groen te vinden. De drie grote fabrieken in de stad staan tegenover elkaar. Dat betekent dat het niet uit maakt welke richting de wind heeft, er wordt altijd vieze rook de stad in geblazen. De stad staat dan ook op nummer zeven van de top tien meest vervuilde plekken ter wereld. De levensverwachting is er tien jaar lager dan de rest van Rusland.

Bronnen:
http://myscienceacademy.org/2013/05/23/the-top-9-most-inhospitable-places-in-the-world/ 

http://www.trouw.nl/tr/nl/4332/Groen/article/detail/3540821/2013/11/07/De-tien-ongezondste-plaatsen-ter-wereld.dhtml

https://www.lensculture.com/articles/elena-chernyshova-days-of-night-nights-of-day

http://en.wikipedia.org/wiki/Norilsk

Bron foto omgeving Norilsk: Grain

Uiteraard is er net als op het land ook bliksem op zee. Water is een goede geleider van elektriciteit, maar wat gebeurt er precies als bliksem in zee inslaat? Hoe ver gaat de elektrische schok dan door?

Volgens Bert Heusinkveld, meteoroloog aan de Universiteit Wageningen, blijft de elektrische energie van een blikseminslag aan de oppervlakte van het water. Alleen vissen die toevallig aan de oppervlakte zwemmen kunnen dus geraakt worden. De stroom wordt in cirkelbanen door het water geleid, te vergelijken met de kringen die ontstaan als je een steen in het water gooit.

bliksem op zee

Zout zorgt ervoor dat het water een goede geleider is en de zee heeft een zeer groot oppervlakte. Hierdoor neemt het voltage snel af. Geschat wordt dat je binnen een straal van 20 meter er al niets meer van voelt. Bovendien maakt het ook nog uit hoe de stroom het lichaam binnenkomt. Als je door de cirkelbaan mee zwemt krijg je het stroom door je hele lichaam, terwijl als je er dwars doorheen zwemt kan je het overleven.

Hetzelfde advies geldt dus voor als op het land, waar je de oppervlakte waar het stroom doorheen kan schieten zo klein mogelijk maakt. Echter hebben mensen en vogels de pech dat ze boven het water uitsteken en bliksem vaak inslaat op het hoogste punt. Zo vaak mogelijk duiken zal je overlevingskans dus vergroten, maar de kans dat je getroffen wordt door bliksem is sowieso zeer klein.

Zie ook: Vluchten voor de bliksem, maar waarheen?

Bron: Quest najaar 2012

Onze neus heeft verschillende verdedigingsmiddelen om vreemde, schadelijke stofjes tegen te houden ons lichaam te kunnen binnendringen. Deze verdedigingsmiddelen zijn de neusharen, slijm (snot) en de niesreflex. In principe worden stofjes tegengehouden door de eerste linie van neusharen, om vervolgens vast te komen zitten in al het snot.

Als bepaalde stoffen er toch in slagen om door die verdediging heen te komen, komt het derde wapen in actie: de niesreflex. Zodra de deeltjes de zenuwuiteinden in de neus irriteren, worden ze met volle krachtn aar buiten geniesd. Als je bijvoorbeeld in een stoffige ruimte komt, zaagsel in je neus krijgt, of met peper bezig bent. Peper bevat bovendien piperine, een stofje dat zorgt voor de karakteristieke smaak van peper en tevens heel goed is in het irriteren van de zenuwuiteinden. Hierdoor moet je van peper vaak nog sneller niezen.

niezen van peper

Bron: KnowHow Nr6|12

Het aantal haren verschild per mens. Een haar groeit uit een haarzakje. Het aantal haarzakjes op je hoofdhuid bepaalt dus hoeveel haren je op je hoofd hebt. Gemiddeld heeft een mens zo’n 100.000 haren op zijn/haar hoofd. Dit hangt van verschillende factoren af, waaronder de kleur van je haar.

Blondharigen hebben bijvoorbeeld gemiddeld 150.000 haren op hun hoofd, terwijl brunettes er gemiddeld 100.000 hebben. Roodharigen hebben gemiddeld 60.000 haren.

Gemiddeld kunnen er zo’n 100 haren per dag uitvallen. Het haar van vrouwen groeit over het algemeen iets sneller dan dat van mannen.

hoeveel haren heb je op je hoofd

Bronnen:

http://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/het-menselijk-lichaam/hoeveel-haren-heb-je-op-je-hoofd

Uncle Johns Bathroom Reader

De draaiende bladen van een helikopter buigen de lucht als het ware naar beneden af, downwash genoemd. De bladen ontlenen hun dragend vermogen aan een drukverschil tussen boven- en onderzijde. Doordat bij het uitende van een blad (de tip) de lucht van de onderkant naar de bovenkant het hoekje om stroomt, van hoge naar lage druk, ontstaat daar de zogenaamde tipwervel die als het ware in de lucht achterblijft. De tipwervels van de bladen worden vervolgens door de downwash naar beneden ‘geblazen’. Wanneer een helikopter daalt, zullen de rotorbladen regelmatig door de tipwervels van voorgaande bladen heen bewegen. De klappen die de bladen hierbij te verduren krijgen, leveren het typische wopwop-geluid op van een dalende helikopter.

helicopter

Een bekende Amerikaanse computercode voor het uitrekenen van dit geluid heeft dan ook de toepasselijke naam WOPWOP gekregen.

Als de helikopter stijgt, treedt dit verschijnsel niet op en wordt er veel minder geluid geproduceerd.

Bron: Stefan Oerlemans, Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium.

Hier een aantal weetjes en feiten over je huid en botten.

– Je lichaam kan in een heet klimaat wel zo’n 11 liter zweet produceren.

– De dikste huid vind je op je voeten. Gemiddeld is de huid hier 3x zo dik als op je handpalmen.

– Als je lijdt aan “ichthyosis” lijkt je huid op schubben van een vis.

huid

– De huid van een gemiddelde persoon weegt dubbel zo zwaar als de hersens.

– De gemiddeld persoon verliest 18kg aan dode huidcellen in z’n leven.

– Spiercellen leven net zolang als jezelf. Huidcellen leven minder dan 24 uur.

– Als je je gewicht vermenigvuldigd met 0,6 weet je ongeveer hoeveel water er in je lichaam zit.

– Gemiddeld bevat je lichaam 110 gram zout.

Bron: Uncle John’s Bathroom Reader: Extraordinary Book of Facts and bizarre information

Een blauwe plek is eigenlijk bloed dat onder je huid lekt, doordat kleine bloedvaatjes scheuren. Wanneer je een dunne huid hebt, zullen ze eerder scheuren.

De dikte van je huid is afhankelijk van veel factoren. Geslacht en leeftijd spelen bijvoorbeeld een rol. Vrouwen hebben gemiddeld een dunner huid dan mannen. Ook oudere mensen hebben een dunnere huid. Bovendien worden bij oude mensen de weefsels die de bloedvaatjes ondersteunen zwakker, waardoor de bloedvaten sneller scheuren.

Ook medicijnen kunnen ervoor zorgen dat je sneller blauwe plekken krijgt. Aspirine is bijvoorbeeld bloedverdunnend, hierdoor stolt het bloed minder snel. Er kan meer bloed lekker waardoor er grotere blauwe plekken ontstaan.

Vitamine C, K, B12 en foliumzuur helpen blauwe plekken voorkomen, doordat ze de bloedstolling en het helen bevorderen. Vitamine E zorgt voor meer blauwe plekken, net als visolie, knoflook en gember. Ze hebben namelijk een bloedverdunnend effect.

blauwe plek

Bron: Quest 08/2013

Laten we direct beginnen met een quiz vraagje. Je rijdt binnen de bebouwde kom in een 30 km-zone keurig 30 km/u. Je moet een noodstop maken voor een kind. Gelukkig loopt het net goed af. Wat was er gebeurd als je niet 30, maar 50 km/u had gereden toen het kind opeens de straat over stak? Met welke snelheid reed je het kind dan aan?

A. 50 km/u
B. 30 km/u
C. 20 km/u

Laten we er eerst wat theorie tegenaan gooien. Je zult een reactietijd van een seconde nodig hebben om de situatie te kunnen beoordelen en je voet naar het rempedaal te brengen. De auto zal vervolgens door de remmen vertraagd worden tot stilstand. Een goed haalbaar gemiddelde is een vertraging van 6,5ms^-2. Als de auto 30 km/u rijdt komt dit neer op 8,33 meter gedurende de reactietijd en 5,34 meter gedurende het remmen. De volledige remweg komt daarmee op 13,67 meter.

Bij 50 km/u wordt gedurende de reactietijd al 13,89 meter afgelegd. Het juiste antwoord op de vraag is dan ook antwoord A: 50 km/u. Je zult het kind met volle snelheid aanrijden. De formule voor het bepalen van de remweg is:

S = V² / 2 x A

S = remweg
V = snelheid in m/sec
A = remvertraging

remweg

Bron: Ing. Kasper van Zuilekom, Verkeer, Vervoer & Ruimte, Universiteit Twente