Ekranoplans behoren waarschijnlijk tot de meest bizarre én spectaculaire voertuigen uit de geschiedenis. Deze enorme voertuigen konden troepen en zwaar materieel met snelheden van ruim 500 kilometer per uur over het water verplaatsen.

Een ekranoplan is een vliegtuig dat speciaal ontworpen is om gebruik te maken van het zogenaamde ‘grondeffect’. Een vliegtuig dat een paar meter boven de grond vliegt, vliegt efficiënter. Een ekranoplan kan echter niet veel hoger vliegen. Een echt vliegtuig is het dus niet. Meestal verplaatsen ekranoplans zich over het water, omdat daar weinig obstakels in de weg staan. De internationale zeevaartorganisatie classificeert deze voertuigen dan ook niet als vliegtuig, maar als boot.

Ekranoplans zijn een product van de Koude Oorlog. In het grootste geheim experimenteerde de Sovjet-Unie met deze voertuigen. Satellietfoto’s lieten beelden zien van reusachtige, onbekende objecten, die zeer snel over de Kaspische zee bewogen. In het Westen kregen deze ‘ufo’s’ de bijnaam ‘Kaspische Zeemonster’. Het Kaspische Zeemonster bleek later een KM-klasse ekranoplan te zijn. Dit was een voertuig met een vleugelspanwijdte van 37.6 meter, een lengte van 92 meter, en een leeggewicht van 240 ton. Dat is groter dan de grootste Jumbojet.

Naast hun snelheid en draagvermogen hebben deze machines ook een groot strategisch voordeel. Ze vliegen letterlijk ‘onder de radar’. Omdat ze geen diepgang hebben (ze vliegen immers boven het water) kan de sonar ze ook niet detecteren. Toch besloot de Sovjet-Unie dit project niet voort te zetten.

Maar het idee is niet helemaal in de mottenballen verdween. Kleinere modellen ekranoplan doen op sommige plekken dienst als supersnelle veerboten.

Bronnen:
http://www.darkroastedblend.com/2007/05/ekranoplans-showcase.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Caspian_Sea_Monster
http://en.wikipedia.org/wiki/Ground_effect_vehicle
http://nl.wikipedia.org/wiki/Ekranoplan
http://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_747
Bron afbeelding Kaspische Zeemonster: К.Е.Сергеев
Bron foto kleinere ekranoplan: Stahlkocher