De impact op het hoofd bij een val of een aanrijding kan leiden tot schedelbreuken en beschadigingen van het hersenweefsel. Het dragen van een valhelm biedt tegen deze letsels tot op zeker hoogte bescherming. Toch duiken in de media gevallen op van (doorgaans professionele) fietsers die levensgevaarlijk verwond raken terwijl ze een helm dragen. Heeft een helm dan wel zin?
Dankzij de huidige generatie fietshelmen hebben fietsers die een helm dragen gemiddeld 75% minder kans om hoofdletsel op te lopen dan wanneer ze geen helm zouden dragen. Deze fietshelmen bieden een afdoende bescherming tegen schedelfracturen (enkel de slaapstreek van het hoofd is soms onvoldoende beschermd) en zijn dus een absolute must, ook voor de recreatieve fietser.
Na onderzoek van ongevallen met zware letsels werd duidelijk dat er nog andere factoren meespelen. Zo ontstaat er een draaiversnelling in het hoofd op het moment dat het in contact komt met de grond of het aanrijdende voertuig, vergelijkbaar met een tennisser die topspineffect op de bal zet. Deze draaiversnelling kan een eenvoudige hersenschudding veroorzaken, maar soms ook ernstige beschadigingen van het hersenweefsel.
Door in de nieuwe generatie helmen recent ontwikkelde materialen te gebruiken die deze schadelijk krachten correct uitdempen, zullen deze in de toekomst wellicht nog meer bescherming bieden. Ook aan specifieke vereisten zoals thermisch comfort wordt gewerkt, zodat het dragen van een valhelm in de zomer niet langer oncomfortabel is.
Bron: dr. ir. Bart Haex, Labo Functionele Biomechanica, Afdeling Biomechanica en Grafisch Ontwerpen, Faculteit Toegepaste Wetenschappen, Katholieke Universiteit Leuven
